Monday, April 13, 2009

ΞΕΝΟΦΩΝ ΖΟΛΩΤΑΣ

ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΟΜΙΛΙΕΣ





Εάν, λέμε εάν, οι όροι “phenomenon”, “apologies” ή “eccentric”, συνιστούν μέρος της γλωσσολογικής προίκας του μέσου αγγλόφωνου homo erectus, εάν, λέμε εάν, οι όροι “plethora”, “prophylaxies”, ή “synergies”, αποτελούν μέρος του γλωσσικού κτήματος ενός πιο περιορισμένου αντίστοιχου πληθυσμού, τότε, το βέβαιο είναι, ότι όροι όπως “eulogize”, “eucha-ristia”, ή “Amphictyony” αποτελούν σημεία σύγκλισης μιας κλειστής γλωσ-σικής Αμφικτυωνίας, όπως αυτή στην οποία απευθύνθηκε ο Ξενοφών Ζολώτας, τον Σεπτέμβριο του 1957, στην Ουάσιγκτον, υπό την τότε ιδιό-τητα του Διευθυντή της Τράπεζας της Ελλάδος και διαχειριστή του Ελλη-νικού Δημόσιου χρέους.

Αλλά ο Ξ. Ζολώτας (26.3.1904-11.6.2004), απευθυνόμενος, τότε, στους εκπρόσωπους της Διεθνούς Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης τόλμησε, πιονιέρος αυτός, να μιλήσει ελληνικά, χωρίς να ολισθήσει στο “it is Greek to them”, αλλά επιμένοντας στο “it is English to them”, απλά χρησιμοποιώντας αγγλικές λέξεις/όρους ελληνικής ρίζας, εκχωρώντας στην Αγγλική μόνο τους συνδέσμους και τα άρθρα.

Αυτός ο απόγονος μιας οικογένειας εύπορων χρυσοχόων της προεπα-ναστατικής Ρωσίας ήταν, ήδη στα 24, καθηγητής της Οικονομίας στο Αριστοτέλειο της Θεσσαλονίκης, και στα 27, στο Καποδιστριακό της Αθήνας, θέση που λειτούργησε μέχρι το 1968, οπότε και παραιτήθηκε. Όπως, εξ άλλου και από τη θέση του Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος (5.8.1967). Για να επανέλθει στην περίοδο 1974-1981. Ο Ζολώτας, μετριοπαθής οπαδός της οικονομικής και νομισματικής σταθερότητας και εξέχον στέλεχος διεθνών οργανισμών, μεταξύ των οποίων το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, ανέλαβε καθήκοντα Πρωθυπουργού (23.11.1989-11.4.1990), στην Οικουμενική Κυβέρνηση που στήριξαν ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, και Συνασπισμός. Παρέδωσε την Πρωθυπουργία στον Κ. Μητσοτάκη, μετά τις εκλογές της 8.4.1990.

Ο Ξ. Ζολώτας, μέντορας της οικονομικής σκέψης, αλλά και της δομής και λειτουργίας της Κεντρικής Τράπεζας, στην Ελλάδα, στάθηκε, σε δύο τουλά-χιστον περιπτώσεις, τελευταίο ανάχωμα πριν τη χρεοκοπία της χώρας. Την πρώτη, στη νομισματική μεταρρύθμιση του 1953, τη δεύτερη, ασκώντας συνετή και σταθερή νομισματική πολιτική, από την πρώτη στιγμή της Μετα-πολίτευσης. Και, αν και, διαχρονικά, ένθερμος φιλελεύθερος, με την οικο-νομική ζωή να παρουσιάζει, κατά τον Ζολώτα, άπειρες ευκαιρίες κερδο-φορίας για τους ιδιώτες, ήταν, παράλληλα, από τους πρώτους που επέμειναν στην ανάλυση του δημόσιου δανεισμού “υπό το πρίσμα του αν τα δάνεια είναι αποδοτικά, ή μη αποδοτικά, αν δηλαδή το προϊόν τους αποδίδει οικονομικούς πόρους που χρησιμοποιούνται για την αποπληρωμή τους” (από την ομιλία του Καθηγητή του Παντείου Πανεπιστημίου Μ. Ψαλι-δόπουλου, σε εκδήλωση στη μνήμη του Ξ. Ζολώτα, της 25.2.2005). Και, βέβαια, να αναφερθεί ότι ο Ξ. Ζολώτας, στη μακρόχρονη θητεία του σαν πανεπιστημιακός δάσκαλος, βοήθησε στην αναπαραγωγή της οικονομικής επιστήμης στην Ελλάδα, αφού, σαν κριτής υφηγεσιών, ήταν πίσω από όλους σχεδόν τους οικονομικής κατεύθυνσης καθηγητές πανεπιστημιακών ιδρυμάτων στην Ελλάδα, έως το 1974, ενώ σύμφωνα με εκτιμήσεις, το 50% από αυτούς “είχαν διδακτορικό με τον Ζολώτα”...

Τα κείμενα που ακολουθούν μπορούν να “διαβαστούν” με διάφορους τρόπους. Οι ελληνομανείς θα διαβάσουν μια γλώσσα που αποδίδεται, αν δεν οφείλεται, στο λεξιλόγιο, τη γραμματική και το συντακτικό των Αρχαίων Ελληνικών. Οι “ουδετερόφιλοι” θα διαβάσουν στα κείμενα αυτά μια κρυπτή γλώσσα που ελάχιστοι μπορούν να αναγνωρίσουν, είτε για λόγους επιταχυνόμενης λεξιπενίας, είτε για λόγους διευρυνόμενης ευτέ-λειας στη γλώσσα και στη συμπεριφορά. Δεν μπορούμε να ξέρουμε αν ήταν στις προθέσεις του Ζολώτα-αναδόχου αυτής της γλώσσας, αλλά θα προτείναμε μία τρίτη “ανάγνωση” αυτών των κειμένων.

Αυτή της “μουσικής”, που αποπνέει η γλώσσα τους...




ΟΙ ΟΜΙΛΙΕΣ

No comments:

Post a Comment